MAME. Nazwa dość dziwnie brzmiąca w naszym języku. Jednak po rozwinięciu skrótu wszystko powinno się trochę rozjaśnić. Otóż skrót ten rozwija się do Multiple Arcade Machine Emulator. Dalej nie wiele mówi? W przełożeniu na polski było by to mniej więcej coś na kształt Emulator Wielu Maszyn Arcade. Skąd taka nazwa? Ano stąd, że emulator ten uruchamia gry z prawie każdego systemu automatowego jaki moglibyśmy sobie wymyślić. Liczba gier dostępnych w tym emulatorze liczona jest w tysiącach. Ideą przyświecającą temu emulatorowi i jego twórcom jest zachowanie jak największej ilości gier przed zaginięciem i zapomnieniem. W związku z tym znajduje się w nim mnóstwo różnego rodzaju gier, niektóre nie działają w 100% poprawnie, inne nie działają w ogóle.
MAME jest emulatorem przeznaczonym dla systemu operacyjnego DOS. Na tej stronie zajmię się jednak jego windowsowymi odpowiednikami, czyli MAME32, a to z tego prostego powodu, że dla początkujących użytkowników wskazana jest jednak prostota a nie da się ukryć, że wersje okienkowe są o wiele bardziej przyjazne użytkownikowi.
Wymagania sprzętowe tego emulatora są tak naprawdę ciężkie do ustalenia ponieważ wszystko zależy od tego w jakie gry zamierza się grać. Największe wymagania stawiają gry z digitalizowaną grafiką jak Mortal Kombat, oraz wszelkie gry z grafiką 3D. Ogólnie wymagania nie są duże. Stareńkie Pentium 4 3,2GHz i GeeFoce FX5200 daje rady żeby znakomita większość gier działała ze 100% płynnością, jak najbardziej w porządku. Jednak z każdą kolejną wersją wymagania te leciutko rosną.
Jeśli nie masz ochoty oglądać lub już skończyłeś to zabierzmy się do dzieła. Uruchomienie jakiegokolwiek emulatora zawsze odbywa się w trzech krokach. Najpierw należy pobrać z internetu potrzebne pliki. Lepiej jest je zgromadzić na początku, żeby później ich nie szukać.
Następnie należy przygotować sobie folder, w którym zostanie umieszczony nasz emulator wraz z grami (chyba, że dany emulator posiada instalator, wtedy tylko należy wskazać miejsce, w którym ma zostać zainstalowany program).
Ostatnim etapem jest konfiguracja i dalej pozostaje już tylko rozkoszować się grami.
I. Zebranie potrzebnych plików.
Zacznijmy więc od poszukania plików. Jeżeli chodzi o MAME32 to występuje on kilku wersjach, które różnią się od siebie w zasadzie tylko drobnymi szczegółami. Na początek lista tego co będzie potrzebne:
1. Emulator - Ostatnimi czasy ilość okienkowych nakładek na M.A.M.E. dość mocno się skurczyła i jedynym sensownym wyborem dla początkującego wydaje mi się być MameUI. Co prawda emulator ten dostępny jest tylko w wersji x64, czyli dla procesorów o architekturze 64-bitowej jednak aktualnie świat już chyba zapomniał o poczciwych 32-bitowych.
2. BIOSy - Nie wszystkie gry wymagają BIOSu. W większość gier można zagrać nie posiadając tych plików, jednak niektóre bez tego nie będą się uruchamiać. Przykładem może tu być system NEO-GEO. Gry z tego systemu nie uruchomią się, jeżeli nie będziesz posiadać BIOSu. W tym miejscu należy Ci się ostrzeżenie. Pliki tego typu chronione są prawami autorskimi. Możesz je mieć na komputerze tylko i wyłącznie jeśli posiadasz urządzenie, z którego te pliki zostały skopiowane.
3. ROMy - Czyli po prostu gry. Tutaj kolejne ostrzeżenie. Z ROMami jest podobnie jak z BIOSami. Większość jest chroniona prawami autorskimi i żeby móc je legalnie pobrać trzeba posiadać oryginał, tak samo jak z plikami mp3 czy filmami.
W tym miejscu można by w zasadzie zakończyć listę niezbędnych do uruchomienia gier plików. Ci bardziej niecierpliwi mogą już przeskoczyć do następnej sekcji. Jednak warto poświęcić jeszcze chwilę czasu i pobrać kilka rzeczy, które uprzyjemnią i ułatwią wybór gry.
4. History.dat - Dzięki temu plikowi, do każdej gry będzie dołączony jej opis, trochę danych technicznych i czasami jakieś ciekawostki. Plik możemy pobrać jako archiwum .zip lub .7z
5. Ikony - Małe obrazki takie jak przy pasku adresu przeglądarki. Każda gra na liście emulatora będzie miała przypisaną taką małą ikonkę. Żeby je pobrać wystarczy kliknąć w napis Icons Pack.
6. Snapshoty - Warto je pobrać ze względu na to, ze dzięki ich posiadaniu, każdą grę będziemy mogli zidentyfikować nie tylko poprzez tytuł, ale także przez obrazek wyświetlany obok listy gier w emulatorze. Snapshoty to obrazki przedstawiające samą rozgrywkę. Podzielone są one na trzy części (Part 1, Part 2, Part 3), trzeba pobrać wszystkie trzy części. Update Pack jest to paczka dla osób posiadających już wcześniejsze paczki, ale zmieniających wersję emulatora. Zawiera obrazki potrzebne tylko przy aktualizacji MameUI do nowszej wersji.
II. Przygotowanie folderów i wypakowanie plików.
Dobrze, chyba wystarczy tych plików. Teraz będziemy to wszystko rozpakowywać i umieszczać w odpowiednich folderach. W zasadzie cala sprawa polega na tym żeby wrzucić odpowiednie pliki do odpowiednich folderów. Zaczniemy od rozpakowania emulatora, jest to standardowe archiwum 7z jakich wiele. Istnieje kilka sposobów rozpakowywania archiwów, ale najszybciej będzie kliknąć na nie prawym przyciskiem myszy i z menu wybrać 7-ZIP, a następnie opcję "wypakuj do folderu MameUI". Kiedy wszystko się już rozpakuje, przenosimy nowo powstały folder w miejsce, w którym ma on być docelowo. Nie polecam trzymania go na pulpicie, bo można go przypadkiem usunąć oraz w zależności od ilości posiadanych gier będzie zajmował dużo miejsca.
Kiedy już przeniesiemy folder tam gdzie ma się znajdować, wchodzimy do niego. Naszym oczom ukaże się całe stado folderów i 3 pliki. Nie będę wyjaśniał do czego służą wszystkie te foldery bo nie o to chodzi. Nas interesuje tylko kilka wybranych. Tak więc po kolei. Najpierw BIOSy i Romy. Posiadane pliki zapewne są spakowane w paczki .zip i niech tak pozostanie. Emulator potrafi sobie poradzić ze spakowanymi plikami i nie trzeba ich rozpakowywać. Dzięki temu oszczędza miejsce na dysku i czas. Tak więc weź wszystkie swoje gry i biosy jakie posiadasz i w folderze MameUI znajdź folder nazwany Roms. Po czym wklej wszystkie pliki do tego właśnie folderu. W niektórych wersjach emulatora folderu Roms może nie być przed pierwszym uruchomieniem. W takim przypadku masz dwie opcje, uruchom emulator i zamknij go. Przy pierwszym uruchomieniu program powinien sobie stworzyć sam wszystkie potrzebne foldery, lub druga opcja, stwórz folder sam, pamiętając o tym, że musi się on nazywać Roms. W sumie może nazywać się dowolnie, tylko w przypadku innej nazwy niż Roms, podczas konfiguracji będziemy musieli podać programowi, który to jest folder. Dobrze. Jeśli należysz do tych mniej cierpliwych to w zasadzie możesz przejść już do następnej części poświęconej konfiguracji, bo w tej chwili emulator powinien już działać i można by uruchamiać gry. Reszta ma jeszcze kilka plików, które też trzeba gdzieś umieścić.
Następnie pobieraliśmy plik History.dat. Pik ten musimy rozpakować do głównego folderu naszego programu czyli do folderu mame. Musi on się znajdować w tym samym folderze co plik MAMEUI64.exe (taka szaroniebieska ikonka z pomarańczowym automatem).
Następne w kolejności są ikonki. Jeśli przyjrzałeś się wcześniej folderom, które powstały po instalacji mame to w tej chwili zapewne już wiesz co trzeba zrobić :) Dokładnie tak, ikonki należy wypakować do folderu podpisanego icons. Tak więc za dużo tłumaczenia tutaj nie ma, bo jak widzicie wszystko jest zorganizowane tak, żeby nie trzeba było się specjalnie zastanawiać co, gdzie i z czym.
Jeżeli masz już wypakowane ikonki w folderze icons to zostały Ci już tylko snpshoty, czyli obrazki z gier do rozpakowania i wrzucenia do folderu... tak dobrze myslisz. Folder w którym przechowywane są snapshoty nazywa się snap :) obrazki należy wypakować właśnie do tego folderu i na tym zakończy się drugi etap przygotowań czyli kompletowanie wszystkich plików. Teraz możesz przejść już do ostatniego etapu, czyli konfiguracji emulatora.
III. Konfiguracja emulatora.
Rozpoczynamy więc ostatni etap, czyli końcową konfigurację emulatora. Uruchom program tak jak każdy inny czyli dwukrotnie klikając we wspomnianą przed chwilą ikonkę. Jeżeli folder MameUI schowałeś gdzieś głęboko to możesz sobie utworzyć do niej skrót i wrzucić na pulpit. To tylko takie opcjonalne zadanie. Po uruchomieniu programu. Co może zająć dłuższą chwilę. Nie wiem czemu tak jest, ale emulator uruchamia się dość długo. Może to potrwać nawet do minuty. Kiedy w końcu się uruchomi. Twoim oczom ukaże się następujące okno.
Znajdziemy tutaj takie opcje jak wyszukiwanie nowych gier przy uruchomieniu emulatora. Od siebie nie polecam, bo może to znacznie wydłużyć uruchamianie programu. Lepiej jest wyszukiwać nowych gier ręcznie kiedy wiemy, że dorzuciliśmy jakąś nową grę. Możemy zezwolić na wybieranie gier z listy przy pomocy kontrolera, lub sekwencji klawiszy. Możemy też zmusić emulator żeby zastępował ikonki nie działających gier, ikoną danej gry. Ukrywanie kursora oraz wyrównanie listy gier. Dzięki tej opcji, wszystkie klony danej gry na liście będą wyświetlać się na równi z oryginałem. Najważniejsza jest w tej chwili opcja Show History on Tab. Z rozwijanej listy wybierz opcję Snapshot i od tej chwili zawartość pliku History.dat będzie wyświetlana pod screenem danej gry.
Teraz skonfigurujemy sobie ścieżki do folderów. Co prawda jeśli zrobiłeś wszystko dokładnie tak jak pisałem, to w sumie nie powinno być takiej konieczności, ale dobrze jest wiedzieć na przyszłość, gdzie takie rzeczy się ustawia. Znowu z menu w lewym górnym rogu ekranu wybierz Options, a następnie Directories... Twoim oczom powinno się ukazać małe okienko.
Pierwsza z ustawianych ścieżek, to ta prowadząca do ROMów. Domyślnie ustawiona jest jak widać ścieżka do folderu roms w emulatorze. Ja jednak ROMy mam w innym miejscu, więc musiałem dodać dodatkową ścieżkę. Robi się to przez kliknięcie na znaczku utworzonym z dwóch nawiasów trójkątnych <> i wciśnięciu przycisku Browse... Wtedy pojawia się standardowe okienko z Windowsa, w którym należy wskazać folder, w którym znajdują się nasze gry i BIOSy. Teraz emulator będzie szukał ROMów w dwóch lokacjach jednocześnie. Jest to o tyle wygodne, że nie trzeba przerzucać co chwilę wszystkich gier jeśli chce się mieć kilka wersji MAME na komputerze.
Następnie z rozwijanej listy w powyższym okienku wybieramy Snapshots i sprawdzamy czy ścieżka się zgadza. Ewentualnie dodajemy nową. Jako ciekawostkę mogę napisać, że z Ikonami ta sztuczka nie działa. Niby można wybrać z rozwijanej listy opcje Icons i dodać nową ścieżkę, jednak emulator nie zobaczy tych ikonek.
Kiedy już wszystko poustawiasz sobie jak chcesz klikasz ok i możemy przejść do dalszej konfiguracji. Po kliknięciu przycisku OK emulator zacznie sprawdzać nowo podane ścieżki oraz wyszukiwać gry, więc nie zdziw się jeśli wszystko zacznie trochę przymulać. Proces ten może zająć kilka minut i w tym czasie powinien być widoczny zapełniający się pasek postępu w dolnej części okna programu. Jeśli nic takiego się nie stanie, to też nie ma powodów do paniki, za chwilę napiszę jak ręcznie wyszukać gry.
Najpierw jednak napisałbym kilka słów odnośnie konfiguracji samych gier. Co prawda opcji tych emulator posiada całą masę i nie będę się rozpisywał nad każdą z nich, bo można by o tym napisać całkiem sporą książkę. Postaram się jednak zwrócić uwagę na te najważniejsze opcje. Ponownie kliknij w górnym, lewym roku programu w Options i wybierz Default System Options... Powinno pojawić się mniej więcej takie okienko.
Możemy tutaj ustawić jak mają się uruchamiać gry. Czy w okienku, czy od razu na pełnym ekranie. W sumie najważniejsza opcja w tej zakładce to Video Mode. Można tam wybrać jakich bibliotek graficznych ma używać emulator do generowania grafiki. Mamy tam do wyboru dwa najbardziej znane zestawy, czyli OpenGL oraz Direct3D. Dodatkowo dwa mniej znane, czyli BGFX oraz GDI. Dodatkowo jeśli będziemy używać Ditect3D możemy zaznaczyć opcję Bilinear Filtering, co powinno poprawić grafikę w grach. Nie będzie tak bardzo rozpikselowana tylko wszystkie kanciki zostaną trochę rozmazane. W okienku tym też można pobawić się suwakami i dostroić jasność, kontrast i gammę. Osobiście najczęściej używam tutaj ustawień Direct3D, bo dzięki nim grafika w grach wygląda najlepiej.
Następna w kolejności jest zakładka Advanced. Na swoje potrzeby ustawiam wszystko tak jak jest to zaprezentowane na screenie powyżej. W sekcji Effect możesz wybrać sobie efekt symulujący stare telewizory kineskopowe. Mnie akurat pasuje najbardziej ten ustawiony na screenie, ale możesz sobie sam poeksperymentować i zobaczyć, który najbardziej Ci się będzie podobał. Opcję Frame Skipping ustawiam na Automatic ze względu na to, że przy zmianie tego parametru może nam zacząć klatkować co nie jest zbyt przyjemne. W tym ustawieniu emulator sam będzie ustawiał tę opcję w taki sposób żeby gra chodził jak najpłynniej.
To już wszystkie z ważniejszych ustawień. Pozostałe dwie zakładki raczej niczego nie wnoszą do tematu i nie musisz na razie się w nie zagłębiać.
Na tym można zakończyć konfigurację. Reszta dostępnych w emulatorze opcji to już albo zabawa dla bardziej zaawansowanych użytkowników, albo kosmetyczne zmiany i kustomizacja wyglądu samego programu. Pozostała jeszcze jedna rzecz. Jeśli emulator do tej pory nie wyszukał dostępnych gier, to trzeba mu powiedzieć żeby się tym zajął. Z menu File w górnym, lewym rogu okna programu klikasz na Audit All Sets. Powinno pojawić się takie oto okienko.
Teraz emulator sprawdza wszystkie dostępne gry pod kątem poprawności zawartych plików. Jest to proces dość długi i może potrwać kilka, do kilkunastu minut. W tym czasie będzie zapełniał się pasek postępu i wszystkie niezgodności będą wyświetlały się w okienku Details. Niektóre błędy można zignorować, bo na przyklad nie istnieją jeszcze poprawne pliki dla danej gry. Inne mogą nam sugerować, że nie mamy odpowiedniego biosu, więc warto rzucić okiem na to co emulator nam wypluwa. Kiedy już skończy mielić, klikasz w przycisk Close. Ostatnią rzeczą jest przefiltrowanie dostępnych gier. Po lewej stronie okna emulatora widać drzweko z napisami i kolorowymi kwadracikami. Kliknij w drugą opcję od góry, czyli Available i emulator na środkowym panelu powinien wyświetlić listę dostępnych gier, czyli każda gra z listy jest możliwa do uruchomienia.
Dobrze, zakładam, że emulator znalazł już Twoje gry i pokazuje je na liście dostępnych tytułów (Available). Więc teraz nie pozostaje nic innego jak uruchomić grę. Zrobisz to klikając po prostu dwukrotnie na wybraną grę. Teraz pokazuje się ekran, z którym co niektórzy mają problem. Wygląda to mniej więcej w ten sposób:
Wiele osób zawiesza się w tym miejscu i nie wie co zrobić dalej, mimo że wszystko jest napisane. "Jeżeli nie jesteś uprawniony do tego żeby legalnie grać w tą grę naciśnij Esc." Wciśnięcie tego przycisku spowoduje zamknięcie gry i powrót do okna emulatora. "W przeciwnym wypadku wpisz OK lub wykonaj kontrolerem ruch w lewo a następnie w prawo" Więc jeżeli masz prawo żeby legalnie zagrać w tą grę musisz z klawiatury nacisnąć najpierw literkę "O" a następnie "K" lub wcisnąć na klawiaturze strzałkę w lewo a następnie w prawo. Ten ekran pojawiał się będzie tylko przy pierwszym uruchomieniu danej gry.
Następnie w przypadku niektórych gier może pojawić się taki obraz:
Tutaj jesteś informowany, że mogą wystąpić problemy z emulacją danego tytułu i autorzy o tym wiedzą, ale na chwilę obecną nie są w stanie nic z tym zrobić. Musisz wykonać dokładnie to samo co przy poprzednim ekranie. Różnica jest taka, że ten obraz będzie wyskakiwał za każdym uruchomieniem gry, z którą są znane problemy.
Teraz kolejny częsty problem nowych użytkowników. Jak dostać się do ustawień sterowania? Nic prostszego, wystarczy nacisnąć klawisz Tab :) wyskoczy okienko wyglądające mniej więcej tak:
Troszkę omówię wybrane pozycje, które mogą być potrzebne.
1. Input (general) - tutaj możesz dokonać domyślnych ustawień sterowania dla wszystkich gier. Czyli ustawienia wprowadzone w tej sekcji będą obowiązywać globalnie.
2. Input (this game) - ustawienia wprowadzone w tym miejscu będą obowiązywać tylko dla tej konkretnej uruchomionej w tym momencie gry.
3. Dip Switches - W tym miejscu możesz dostać się do ustawień samej już gry. Poziom trudności, liczba żyć i tego typu rzeczy. Dla każdej gry liczba dostępnych ustawień może być inna. W sumie to chyba wszystko co by Cie mogło na początku interesować.
Tak więc to chyba wszystkie informacje, które mogły by Cię interesować na początku przygody z emulacją. Teraz pozostaje Ci już tylko skonfigurować sobie sterowanie i możesz cieszyć się grą. Co do sterowania polecałbym jakiegoś dobrego gamepada, bo granie na klawiaturze jest mało komfortowe dla takich gier.
Na koniec życzę miłego grania i jeżeli miałbyś jakieś uwagi i sugestie to śmiało możesz je zgłosić na maila podanego w dziale kontakt. Mam świadomość tego, że pominąłem mnóstwo zaawansowanej konfiguracji, ale poradnik ten jest przeznaczony dla ludzi, którzy nie mieli do tej pory styczności z emulacją i chcieli by tylko pograć w gry, a zaawansowana konfiguracja nie jest im do niczego potrzebna. Ostatnia sprawa jest taka, że jeśli uznasz ten poradnik za przydatny i chciałbyś go gdzieś zamieścić, to możesz to śmiało zrobić, jednak proszę tylko o zaznaczenie informacji skąd on pochodzi z linkiem do tego miejsca.
Komentarze obsługiwane przez CComment